Logo

31-236 Kraków, ul. Księdza Józefa Meiera 20g/32
tel.: 606 461 120

 
Logo

Kancelaria Prawna posiada wieloletnie doświadczenie w obsłudze podmiotów gospodarczych i osób fizycznych.

Aneta Szlachta - absolwentka Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Jagiellońskiego. W 2003 roku ukończyła aplikacje sądową. Praktykowała w najlepszych kancelariach prawnych.

Stosowanie prawa w praktyce

Wiele norm prawnych nie jest w praktyce przestrzeganych. Wynika to z różnych czynników m.in.:

Przyzwolenie na łamanie normy prawnej – świadomy i celowy brak reakcji ze strony społeczeństwa czy organów mających prawa te egzekwować sprawia, że reguły te nie są prawem obowiązującym w danym społeczeństwie, a ściślej, że zostały uchylone na mocy tzw. desuetudo. Jeżeli brak reakcji organów państwa nie jest świadomy (np. funkcjonariusze publiczni nie wiedzą, że dane zachowanie jest niedozwolone bądź nakazane przez prawo; albo nie podejmują działań nie dlatego, że negatywnie oceniają normę prawną, tylko dlatego, że im się nie chce) mamy do czynienia z „martwym prawem”, które obowiązuje, ale po prostu nie jest przestrzegane. Tak ma się to np. z zakazem homoseksualnych stosunków płciowych w niektórych stanach USA czy zakazem rozpowszechniania utworów które są objęte prawami autorskimi, które nie są już aktywnie egzekwowane (abandonware). Występuje też sytuacja niewielkiej choć niezerowej egzekwowalności – np. w przypadku zakazu czerpania korzyści majątkowej z cudzej prostytucji czy też wymiany plików objętych prawami autorskimi w sieciach P2P.

Lex imperfecta (norma niedoskonała) – istnieje norma sankcjonowana która nakazuje lub zakazuje określonego zachowania, lecz w systemie prawa brak sprzężonej z nią normy sankcjonującej, która przewidywałaby sankcję za niezachowanie się w określony sposób.

Źródła prawa

Prawo wywodzi się z wielu źródeł. Podstawowym i często mylonym podziałem źródeł prawa jest podział na: źródła prawa sensu stricto (z łac. fontes iuris oriundi) i źródła poznania prawa (z łac. fontes iuris cognoscendi). Pierwszy termin – źródła prawa oznacza akty normatywne, czy też inaczej akty prawne zawierające przepisy prawa oraz tryb tworzenia takich aktów. Natomiast drugi termin – źródła poznania prawa obejmuje wszelkie materiały służące poznaniu prawa oraz wszelkie formy przekazu o prawie (dokumenty, publikacje, nawet Internet).

Ze względu na dopuszczalność istnienia różnych źródeł prawa, można wyróżnić w kulturze zachodniej dwa systemy prawne: anglosaski system common law i kontynentalny system prawa. Podstawową różnicą między nimi (przynajmniej ze względu na źródła prawa) jest to że system common law dopuszcza tworzenie prawa przez sądy w wyniku precedensowych rozstrzygnięć. Pamiętając o tym, że również w wielu kontynentalnych systemach prawnych wyroki sądów (zwłaszcza najwyższych) mają znaczenie przy późniejszych interpretacjach prawa stanowionego (i mogą zapoczątkować jakąś „linię” orzecznictwa), zwrócić należy uwagę że wyroki sądów w kontynentalnych systemach prawa mają jednak o wiele mniejsze znaczenie niż wyroki sądów w systemach common law. Te ostatnie bowiem tworzą prawo, a te pierwsze tylko je interpretują.

Fakt, że w systemach typu common law sądy biorą udział w tworzeniu prawa nie oznacza jednak braku wpływu normalnych demokratycznych władz na tworzenie prawa w państwach stosujących ten system. Bowiem obok prawa precedensowego (czyli właśnie common law) egzystuje również tzw. statute law, czyli prawo stanowione przez organ przedstawicielski (parlament).